วันที่ 18 เมษายน 2568 สำนักงาน กสทช. เผยว่า 3 ผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ ได้แก่ AWN, ทรู มูฟ เอช และ NT พร้อมใช้งานระบบแจ้งเตือนภัย Cell Broadcast ผ่านโครงข่ายของตนแล้ว โดยระบบดังกล่าวสามารถส่งข้อความเตือนภัยไปยังผู้ใช้งานในพื้นที่เสี่ยงแบบทันที ขณะที่ระบบหลักจาก กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ยังอยู่ระหว่างการพัฒนา ระบบใหม่นี้จึงนับเป็นหมุดหมายสำคัญของการเสริมศักยภาพการเตือนภัยประชาชนในประเทศไทย
กสทช. เร่งปลดล็อกระบบเตือนภัยฉุกเฉิน หลังปภ.ยังไม่พร้อม
นายไตรรัตน์ วิริยะศิริกุล รองเลขาธิการ รักษาการแทนเลขาธิการ กสทช. เปิดเผยว่า ขณะนี้ 3 ผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ ได้แก่ บริษัท แอดวานซ์ ไวร์เลส เน็ทเวอร์ค จำกัด (AWN), บริษัท ทรู มูฟ เอช ยูนิเวอร์แซล คอมมิวนิเคชั่น จำกัด (TUC) และ บริษัท โทรคมนาคมแห่งชาติ จำกัด (มหาชน) หรือ NT ได้จัดทำระบบ Cell Broadcast Center (CBC) และผ่านการทดสอบการใช้งานระบบแจ้งเตือนภัยเรียบร้อยแล้ว
แม้ Cell Broadcast Entity (CBE) ซึ่งเป็นศูนย์ควบคุมกลางที่ดูแลโดย กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) จะยังดำเนินการไม่แล้วเสร็จ แต่ กสทช. ย้ำว่า ระบบ CBC ของทั้งสามค่ายสามารถเริ่มต้นใช้งานได้ทันทีเพื่อรับมือเหตุฉุกเฉินที่อาจเกิดขึ้น
โครงสร้างระบบ Cell Broadcast และบทบาทของหน่วยงานต่าง ๆ
ระบบแจ้งเตือนภัยผ่านเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่นี้ มีการจัดวางบทบาทของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไว้อย่างชัดเจน ได้แก่
กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) มีหน้าที่จัดการระบบ CBE เพื่อกำหนดข้อความและพื้นที่ในการแจ้งเตือน
ผู้ให้บริการโทรคมนาคมทั้ง 3 ราย ดูแลการทำงานของ CBC เพื่อส่งข้อความผ่านเครือข่ายสัญญาณ
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม รับผิดชอบระบบ Cloud Server และการเชื่อมโยงระหว่าง CBE กับ CBC
ในเดือนเมษายน 2567 ครม. เห็นชอบให้ กสทช. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเริ่มดำเนินโครงการ Cell Broadcast อย่างเป็นทางการ
งบประมาณสนับสนุน CBC รวมกว่า 1 พันล้านบาท
เดือนสิงหาคม 2567 กสทช. อนุมัติกรอบวงเงินสนับสนุนเฉพาะระบบ CBC, Core Network, Radio Network และค่าบำรุงรักษาระบบให้แก่ AWN และ TUC รวมมูลค่า 752 ล้านบาท ต่อระยะเวลา 3 ปี ส่วน NT ได้รับวงเงินเพิ่มเติม 261 ล้านบาท ในเดือนมกราคม 2568 ภายหลังจัดทำข้อมูลผู้ใช้งานเพื่อสนับสนุนการใช้บริการ
เดินหน้าใช้แพลตฟอร์มอื่นเสริม SMS แจ้งเตือน
ในเดือนมีนาคม 2568 กสทช. ได้หารือกับ Apple Thailand และ Line Thailand เพื่อขยายช่องทางแจ้งเตือนภัย โดย Apple ได้ปรับระบบให้รองรับ Cell Broadcast แล้ว ส่วน Line อยู่ระหว่างการลงนาม MOU ร่วมในโครงการ Line Alert ที่จะแจ้งเตือนผ่านบัญชี Line Official
ประชาชนเริ่มได้รับข้อความแจ้งเตือนผ่าน CBC แล้ว
ตั้งแต่เดือนเมษายน 2568 ผู้ให้บริการมือถือทั้ง 3 รายเริ่มส่งข้อความเตือนภัยในกรณีฉุกเฉินผ่านระบบ CBC ได้จริง โดยในส่วนของภัยแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยาและปภ.จะเป็นผู้แจ้งโดยตรง ส่วนภัยประเภทอื่น เช่น น้ำท่วม หรือพายุ ปภ. จะเป็นผู้ประสานกับผู้ให้บริการมือถือโดยตรง
ข้อจำกัดของการใช้งาน Cell Broadcast
ผู้ใช้งานบางรายอาจไม่ได้รับการแจ้งเตือนจากระบบ Cell Broadcast หาก:
- โทรศัพท์ถูกปิดเครื่อง
- ใช้งานโทรศัพท์รุ่นเก่าที่รองรับเพียง 2G หรือ 3G (ในกรณีนี้ผู้ให้บริการจะส่ง SMS แทน)
- ใช้งานผ่าน Wi-Fi โดยไม่ใส่ซิมการ์ด
- เปิดใช้งานโหมดเครื่องบิน
จากข้อมูลล่าสุด AIS มีผู้ใช้งานเครือข่าย 2G/3G ประมาณ 1.6 ล้านเบอร์ และ ทรู มีประมาณ 900,000 เบอร์
กสทช. ย้ำจำเป็นต้องใช้ระบบ CBC ทันที
สำนักงาน กสทช. ยืนยันว่าระยะเวลาที่ผ่านมากว่า 1 ปี ถือว่าเพียงพอในการเตรียมความพร้อม ดังนั้นการนำระบบ CBC มาใช้งานทันทีจึงเป็นสิ่งที่สมควร เพื่อให้ประชาชนได้รับการเตือนภัยอย่างทันท่วงที โดยไม่จำเป็นต้องรอระบบ CBE ของปภ. ที่ยังไม่แล้วเสร็จ
ระบบ Cell Broadcast ถือเป็นการยกระดับการสื่อสารภาครัฐในการดูแลชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน โดยเฉพาะในยุคที่ภัยพิบัติสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเวลา
ข้อมูล : matichon