ภายหลังกองกำลังป้องกันอิสราเอล (ไอดีเอฟ) ออกแถลงการณ์เมื่อ 12 ตุลาคม ว่าได้สังหารนักรบกลุ่มฮิซบอลเลาะห์กว่า 50 รายในพื้นที่ภาคใต้ของเลบานอน จากการปะทะกันและการโจมตีทางอากาศในช่วง 24 มีแนวโน้มที่สงครามจะขยายตัว
ศ.ดร.สุรชาติ บำรุงสุข นักวิชาการด้านความมั่นคง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย วิเคราะห์สถานการณ์ว่า อิสราเอลไม่รับข้อเสนอของฮิซบอลเลาะห์และเปิดการโจมตีมากขึ้น และส่งกำลังทางบกไปในเลบานอนมากขึ้น แนวโน้มขยายตัวแน่ ๆ เพราะสงครามทางบกในฉนวนกาซายังไม่จบ ถ้าสงครามทางบกในกาซาไม่จบแล้วอิสราเอลขยายสงครามทางบกไปยังเลบานอนก็จะเป็นปัญหาให้กับอิสราเอลเอง
นอกจากกาซาและเลบานอน อิสราเอลมีปัญหาใกล้ตัวที่สุด คือความขัดแย้งกับชาวปาเลสไตน์ในของตะวันตกของแม่น้ำจอร์แดน ซึ่งก็เป็นอีกจุดหนึ่งที่สำคัญแล้วก็เป็นปัญหาคาราคาซัง
นอกเหนือจาก 3 จุด และเราเห็นจุดที่ 4 คือปัญหาในทะเลแดงที่ยังเป็นปัญหาที่คุกรุ่นไม่จบ จุดที่ 5 มีส่วนหนึ่งคือปัญหาของกลุ่มต่อต้านตะวันตกและกลุ่มต่อต้านอิสราเอลที่อยู่ในเลบานอนและในซีเรีย แปลว่าใน 5 จุดใหญ่ แล้วไปบวกความขัดแย้งอีกชุดหนึ่ง คือว่าเมื่ออิหร่านเปิดการโจมตีอิสราเอลในรอบที่ 2 ในเดือนตุลาคมที่ผ่านมา คำถามก็คืออิสราเอลจะตอบโต้หรือไม่ ถ้าตอบโต้ก็มีแนวโน้มเหมือนกันสงครามจะบานปลาย
ผลกระทบกับเศรษฐกิจโลกยังเป็นเรื่องใหญ่ เพราะว่าสงครามในพื้นที่แถบนี้มีโอกาสขยายตัวได้ง่าย แต่ถ้าสงครามยังไม่ขยายตัว เราก็อาจจะเห็นความไม่แน่นอนที่จะเกิดขึ้น เช่น ปัญหาการโจมตีในทะเลแดงกระทบต่อเส้นทางเดินเรือ อีกส่วนหนึ่งค่าระวางสินค้า ค่าตู้คอนเทนเนอร์ขยับขึ้นมาก ตัวเลขในเดือนตุลาฯ ค่าคอนเทนเนอร์สูงสุดกว่าหมื่นเหรียญสหรัฐแล้ว ก็จะส่งผลต่อการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ
อีกประเด็นหนึ่ง คือสงครามในตะวันออกกลาง ยังไงก็กระทบกับอีกราคาพลังงาน แต่วันนี้อาจจะยังอยู่ในวิสัยที่ราคาพลังงานยังไม่ขยับสูงมากจนน่ากลัว
แต่ถ้าสงครามในตะวันออกกลางขยายตัวเป็นสงครามใหญ่ระหว่างอิสราเอลกับบรรดารัฐอาหรับ แน่นอนราคาพลังงานจะขยับตัวแน่ ๆ
ถ้าเป็นอย่างนี้สิ่งที่ต้องดูก็คือไตรมาสสุดท้ายของปีปัจจุบัน และไตรมาสแรกของปีหน้า เราจะเห็นชัดถึงความผันผวนของการขนส่งทางทะเลในทะเลแดง
เเล้วก็อีกจุดหนึ่ง ที่ยังตอบไม่ได้ก็คือความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับอิหร่านว่าความขัดแย้งนี้จะขยายตัวมากน้อยเพียงใด
ถ้าความขัดแย้งนี้ขยายตัวมากก็จะมีผลต่อการขนส่งน้ำมันในช่องแคบฮอร์มุซ ซึ่งจะกลับไปกระทบกับราคาน้ำมัน และกระทบกับการขนส่งทางทะเลอีกชุดหนึ่ง
ในสภาวะอย่างนี้สิ่งที่จะเห็นตามมาก็คือปัญหาเรื่องค่าครองชีพ ราคาสินค้าที่จะขยับสูงขึ้น แปลว่าสงครามรอบนี้เนี่ยก็จะมีโอกาสกระทบกับชีวิตของผู้คนโดยทั่วไปมากขึ้น
ขณะที่ปฏิกิริยาอันแข็งกร้าวของนายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮู ซึ่งขู่ว่าจะเปิดปฏิบัติการตอบโต้กลุ่มที่โจมตีอิสราเอลนั้น ศ.ดร.สุรชาติอ่านว่าต้องตามดูอีกระยะหนึ่ง ว่าแรงต่อต้านในอิสราเอลจะมีมากน้อยขนาดไหน จนถึงปัจจุบันคำสัญญาของรัฐบาลเนทันยาฮูที่จะส่งตัวประกันกลับ ยังไม่มีอะไรที่เป็นจริง และคำถามใหญ่วันนี้ตัวประกันเสียชีวิตเท่าไหร่ และรอดชีวิตเท่าไหร่ แล้วต้องไม่ลืมว่ายังมีแรงงานไทยอีกส่วนหนึ่งยังติดอยู่ในฉนวนกาซา
ส่วนหนึ่งคงต้องดูหลังวันที่ 5 พฤศจิกายนที่จะมีการเลือกตั้งในสหรัฐ ว่าใครจะเป็นผู้ชนะเลือกตั้ง แล้วผู้ที่เข้าสู่ทำเนียบขาวรอบนี้จะมีบทบาทอย่างสำคัญกับตะวันออกกลาง
เพราะท่าทีของโดนัลด์ ทรัมป์ ลักษณะที่โปรอิสราเอลค่อนข้างมาก ในขณะที่ท่าทีของคามาลา แฮร์ริส อาจจะไม่ตอบรับกับข้อเสนอของเนทันยาฮูทั้งหมด ก็เป็นอีกส่วนที่ต้องตามดู
อิสราเอลยังมีขีดความสามารถทางการทหารมาก เพราะได้รับการสนับสนุนของสหรัฐ แต่อย่างที่บอกว่านโยบายทำเนียบขาวหลังเลือกตั้งคงเป็นอะไรที่ต้องตามดูกันอีกที ว่าทำเนียบขาวจะดำเนินนโยบายแบบโปรอิสราเอลเต็มที่หรือไม่
ข้อมูล/ภาพ : ประชาชาติ
