พานาโซนิค กำลังเผชิญกับมรสุมครั้งใหญ่ เมื่อจำเป็นต้องตัดสินใจเลิกจ้างพนักงานมากถึง 10,000 ตำแหน่งทั่วโลก ภายในปีงบประมาณ 2026 ท่ามกลางแรงกดดันจากกำไรที่ตกต่ำและการแข่งขันที่รุนแรง โดยแม้ตัวเลขดูเหมือน “การจัดการภายใน” แต่ในเชิงลึก นี่สะท้อนถึงโครงสร้างธุรกิจที่กำลังสั่นคลอน และความเปราะบางของแบรนด์ญี่ปุ่นที่เคยยิ่งใหญ่บนเวทีโลก
เมื่อกระแสโลกไม่เอื้อ และค่าใช้จ่ายบานปลาย
เศรษฐกิจโลกปี 2025 ยังเต็มไปด้วยความไม่แน่นอนจากหลายปัจจัย ทั้งสงครามการค้าใหม่ระหว่างสหรัฐ-จีน ราคาพลังงานที่ทรงตัวในระดับสูง และค่าเงินเยนที่ผันผวนตลอดปี สิ่งเหล่านี้บีบให้บริษัทญี่ปุ่นที่มีต้นทุนสูงแบบพานาโซนิค ต้องเผชิญกับภาวะ “รายได้โตช้า แต่ค่าใช้จ่ายโตเร็ว” หนำซ้ำแบรนด์จีนอย่าง Haier และ Midea ยังรุกคืบตีตลาดเครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วโลกด้วยราคาและคุณภาพที่น่าจับตา
เจาะลึกสาเหตุ: ต้นทุนคงที่สูง – กำไรหดตัวต่อเนื่อง
ตลอด 5 ปีที่ผ่านมา พานาโซนิคมีอัตรากำไรจากการดำเนินงานเพียง 3.4% – 5% ซึ่งถือว่าต่ำกว่ามาตรฐานอุตสาหกรรมอย่างมาก เทียบกับคู่แข่งอย่าง Sony และ Hitachi ที่ปรับโครงสร้างแล้วจนพลิกกลับมาทำกำไรแข็งแรง
- ปีงบฯ ล่าสุด (สิ้นมี.ค. 2025): กำไรสุทธิ ลดลง 17.5% เหลือ 366,000 ล้านเยน
- คาดปีงบฯ หน้า (มี.ค. 2026): กำไรสุทธิจะลดลงอีก 15.6% เหลือ 310,000 ล้านเยน
“ยูกิ คูซูมิ” ซีอีโอของพานาโซนิค ยอมรับว่าบริษัทมีต้นทุน SG&A (Selling, General and Administrative Expenses) สูงเกินมาตรฐาน จำเป็นต้อง “ยกเครื่อง” โครงสร้างต้นทุนคงที่ เพื่อความอยู่รอดในระยะ 10-20 ปีข้างหน้า
เครื่องใช้ไฟฟ้า – กลุ่มเป้าหมายหลักของการปรับโครงสร้าง
จากแผนควบรวมฝ่ายขายและกลุ่ม Back Office ของแต่ละบริษัทในเครือ บ่งชี้ชัดว่า กลุ่มธุรกิจเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน จะถูกผลักเข้าสู่การปรับโครงสร้างก่อนกลุ่มอื่น โดยเฉพาะในตลาดญี่ปุ่นซึ่งพานาโซนิคเสียส่วนแบ่งให้กับแบรนด์จีนอย่างต่อเนื่อง
ธุรกิจทีวี คือเป้าหมายลำดับแรก โดยปัจจุบันมีการเอาท์ซอร์สการผลิตแล้ว และอยู่ระหว่างพิจารณาขายหรือหาพันธมิตรเพิ่มเติม เพื่อหยุดเลือดออกจากแผนกนี้
เมื่อ “ยักษ์” ปรับตัว ลูกจ้างนับพันต้องเสี่ยงตกงาน
การลดพนักงาน 10,000 ตำแหน่งไม่ได้เป็นเพียง “ตัวเลขในรายงาน” แต่หมายถึงชีวิตจริงของพนักงานในญี่ปุ่นกว่า 5,000 คน และต่างประเทศอีก 5,000 คนที่ต้องเผชิญกับความไม่แน่นอน การปรับโครงสร้างนี้ยังส่งสัญญาณเตือนวงกว้างถึงธุรกิจขนาดกลาง-ขนาดเล็ก (SMEs) ที่เป็นคู่ค้าหรือซัพพลายเออร์ของพานาโซนิค ว่ากระแส “ตัดทอนต้นทุน” อาจลามมาถึงพวกเขาด้วย
เปรียบได้กับ “ต้นไม้ใหญ่ที่ถูกตัดแต่งกิ่ง” ซึ่งเศษกิ่งไม้ที่ร่วงหล่น ก็กระทบระบบนิเวศทั้งหมดรอบตัวด้วยเช่นกัน
เดินหน้าสู่ EV – ฮีทปั๊ม หรือเสียตำแหน่งผู้นำตลอดกาล?
แม้แผนปรับโครงสร้างจะเพิ่มกำไรในระยะยาวได้มากกว่า 300,000 ล้านเยนภายในปี 2029 แต่พานาโซนิคยังมีโจทย์ใหญ่รออยู่ คือการเลือก “เดิมพัน” ว่าจะโฟกัสที่ธุรกิจไหน
- ธุรกิจแบตเตอรี่ EV: แข่งขันดุเดือด แต่เป็นอนาคตที่เติบโตเร็ว
- ฮีทปั๊ม: เทคโนโลยีประหยัดพลังงานที่สอดรับกับกระแสรักษ์โลก
หากพานาโซนิคเดินหมากพลาด ก็อาจตกขบวนและกลายเป็นยักษ์หลับตลอดกาล ในขณะที่คู่แข่งอย่าง Sony และ Hitachi กำลังบุกตลาดใหม่อย่างดิจิทัลและพลังงานอย่างแข็งขัน
